Działalność w Łodzi wybitnego polskiego aktora i reżysera Aleksandra Zelwerowicza

Aktor, reżyser, pracownik teatru i pedagog – to wszystko o Aleksandrze Zelwerowiczu. Uważany jest za legendę polskiego teatru. Zelwerowicz był jednym z czołowych polskich reżyserów teatralnych pierwszej połowy XX wieku. Zrealizował ponad dwieście spektakli na scenach teatrów w Krakowie, Warszawie, Łodzi i Wilnie. Zelwerowicz dał się również poznać jako niezwykle wszechstronny aktor. Zagrał ponad 900 ról. Ponadto pracownik teatru odnosił również sukcesy na polu pedagogicznym – mężczyzna wychował niejedno pokolenie utalentowanych aktorów.

Drogi życiowe i twórcze wielokrotnie sprowadzały Aleksandra Zelwerowicza do Łodzi. Więcej o działalności wybitnego artysty teatru w naszym mieście można przeczytać w artykule na stronie lodz-trend.eu.

Aleksander Zelwerowicz – legenda polskiego teatru

Aleksander Zelwerowicz pochodził z Lublina. Urodził się tam 7 sierpnia 1877 roku. Jako aktor teatralny zadebiutował w wieku 13 lat na scenie warszawskiej podczas trasy łódzkiego zespołu Michała Wołowskiego. Zagrał służącego w “Komedii omyłek” na podstawie sztuki Williama Szekspira pod tym samym tytułem.

Studiował w studiu dramatycznym przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym (do roku 1897). Następnie przyszły wybitny aktor teatralny rozpoczął studia na Uniwersytecie Genewskim. Tutaj przez dwa lata studiował literaturę i nauki społeczne.

W 1899 roku Zelwerowicz wrócił do Warszawy. W stolicy aktor spotkał Michała Wołowskiego, który zaproponował mu pracę w łódzkim Teatrze “Victoria”. To właśnie na scenie tego teatru Zelwerowicz rozpoczął swoją karierę aktorską.

Jednak według teatrologów Zelwerowicz urodził się w Krakowie jako aktor. W 1900 roku został aktorem Teatru Krakowskiego. Tutaj Zelwerowicz próbował swoich sił w różnych rolach, od farsowych i komediowych po dramatyczne. Grał w sztukach opartych na dziełach znanych polskich dramaturgów i poetów, takich jak Adam Mickiewicz, Stanisław Wyspiański i Juliusz Słowacki.

W Krakowie Zelwerowicz zadebiutował również jako reżyser teatralny. Potem była Łódź i Warszawa, gdzie Zelwerowicz kierował teatrami. Był również dyrektorem teatru w Wilnie. Jednak większość aktywnych lat spędził w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Artysta teatru współpracował z tą instytucją przez ponad 35 lat, z przerwami.

Aleksander Zelwerowicz łączył teatr z pracą pedagogiczną,do tego jeszcze prowadził Wyższą Szkołę Teatralną w Łodzi. Grał również w filmach.

Działalność Zelwerowicza w Łodzi

Jak już było wcześniej wspomniane, Aleksander Zelwerowicz po raz pierwszy przyjechał do Łodzi w 1899 roku. Tu zadebiutował jako aktor w Teatrze “Victoria”. Był aktorem tego teatru w sezonie 1899-1900 i jeździł z zespołem na występy do Warszawy. Jesienią 1900 roku Zelwerowicz przeniósł się do Krakowa, ale po pewnym czasie jego droga życiowa zawiodła go z powrotem do Łodzi.

W 1908 roku z ramienia Łódzkiego Towarzystwa Teatralnego Aleksander Zelwerowicz został dyrektorem wspomnianego Teatru “Victoria” w Łodzi. Do wystawianych na jego scenie dramatów i wodewili dobrał znakomitą obsadę. Zespół twórczy “Victorii” liczył wówczas około 40 aktorów, w tym: Karol Borowski, Maria Dąbrowska, Władysław Grabowski i inni.

Sezon teatralny w Teatrze “Victoria” pod przewodnictwem Zelwerowicza rozpoczął się spektaklem “Wesele”, opartym na sztuce polskiego dramaturga Stanisława Wyspiańskiego. Spektakl zgromadził pełną widownię. Wśród obecnych na widowni znaleźli się przedstawiciele ówczesnej łódzkiej „elity” – przemysłowcy i finansiści z żonami.

Pod kierownictwem Zelwerowicza Teatr “Victoria” przeżywał okres wzrostu i rozkwitu. Repertuar teatru obejmował dramaty i lekkie komedie.

Niestety rozkwit Teatru “Victoria” nie trwał długo. Pewnego majowego wieczoru ta instytucja kultury niemal doszczętnie spłonęła.

Tym samym sezon teatralny 1909-1910 Zelwerowicz otworzył w budynku przy ulicy Cegielnianej (obecnie Stefana Jaracza, gdzie mieści się teatr o tej samej nazwie). W ten sposób reżyser i aktor rozpoczął współpracę z Teatrem Polskim lub, jak wówczas go nazywano, Teatrem Miejskim. Zelwerowicz rozpoczął sezon teatralny w budynku przy ulicy Cegielnianej sztuką „Przysięga” na podstawie dzieła Stanisława Wyspiańskiego. Na scenie teatru widzowie mogli zobaczyć klasyczne dramaty i lekkie komedie, przeznaczone dla masowej publiczności.

W marcu 1910 roku wybitny reżyser teatralny zrezygnował z kierowania Teatrem Miejskim i wyjechał na występy do Lwowa. Później jednak wznowił współpracę z łódzkim teatrem. Trwała ona do października 1911 roku. Po spaleniu siedziby Teatru Miejskiego Zelwerowicz przeniósł się do Warszawy, gdzie rozpoczął współpracę z Teatrem Zjednoczonym.

Nie był to jednak koniec relacji Zelwerowicza z Łodzią. W latach 1920-1921 pracownik teatralny ponownie kierował Teatrem Miejskim w Łodzi. Po II wojnie światowej, w latach 1945-1947, pracował jako aktor w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi. Jednocześnie Zelwerowicz był dyrektorem Wyższej Szkoły Teatralnej w naszym mieście.

Aleksander Zelwerowicz wniósł znaczący wkład w powstanie i rozwój zawodowego teatru w Łodzi.

Comments

.,.,.,.